Για να γράψεις ένα κείμενο ή για να σου έρθει μια ιδέα δεν χρειάζεται πάντα να σχεδιάζεις πάνω σε χαρτιά για ατελείωτες ώρες. Μπορεί να προκύψει ξαφνικά. Από το πουθενά.
Όπως συνέβη όταν έπεσα σε μια ηλεκτρονική δημοσίευση για τον Χαρίλαο Περπέσα (1907-1995), χαζεύοντας (κακιά συνήθεια να πω την αλήθεια) στο διαδίκτυο. Στην δημοσίευση αυτή διάβασα για μια γλυκιά στιγμή της πολυτάραχης ζωής του Περπέσα. Πρόκειται για μια αφιέρωση του στην κόρη του Ελεονόρα, γραμμένη σε μια παρτιτούρα. Παραθέτω τις δυο πρώτες γραμμές:
«Αγαπημένη μου Ελεονόρα
Για να δημιουργήσω αυτό το έργο, είχα να σου αφαιρέσω τον πατερούλη σου».
Αυτό το σημαντικό κομμάτι από το αρχείο του Χαρίλαο Περπέσα δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» πριν από δυο περίπου χρόνια. Είπα να κάνω μια απλή ανάρτηση με την παρτιτούρα και για τον Σιατιστινό μουσικό – συνθέτη. Αλλά αναρωτήθηκα κάτι άλλο.
Πόσο δύσκολο είναι να αποκτηθεί από εμάς αυτό το κειμήλιο; Το ίδιο δεν ισχύει και για τους πίνακες της Θάλειας Φλωρά – Καραβία και για τα σχέδια του Αριστοτέλη Ζάχου; Για πρωτότυπα χαρακτηριστικά αποσπάσματα από τα απομνημονεύματα του Νικόλαου Κασομούλη, για φύλλα της «ΕΦΗΜΕΡΙΣ» των Μαρκίδων, όπως όταν ανακοινώνουν την έκδοση της Χάρτας του Ρήγα.
Πολλά κομμάτια από την ιστορία της Σιάτιστας δεν μπορούμε να τα φέρουμε εδώ. Και πολλές εικόνες της παλιά πόλης μας δεν μπορούμε να τις ζωντανέψουμε. Αλλά χωρίς αυτά, πόσοι από εμάς θα αγνοούμε το μεγαλύτερο κομμάτι της πόλης, που άλλοι μεγαλώσαμε και ζούμε ακόμα εδώ, και άλλοι καταγόμαστε; Δεν θα μάθει τίποτα και ο επισκέπτης που θα περπατήσει στην πόλη μας. Εδώ και χρόνια έρχεται και μαθαίνει, ότι στον παρελθόν η Σιάτιστα ήταν κάτι σαν την Καστοριά, την Βέροια, την Κοζάνη.
Αλλά μήπως η ψηφιακή τεχνολογία μπορεί να τα κάνει όλα αυτά με ένα τρόπο που παλιά θα χαρακτηριζόταν μαγικός; Δημιουργώντας έναν ψηφιακό κόσμο στους χώρους ενός μουσείου; Μήπως για αυτό το μουσείο δεν θα χρειαζόταν να κτίσουμε ακόμα ένα κτίριο από την στιγμή που η πόλη μας έχει τόσα αρχοντικά που είναι έρημα και το μέλλον τους είναι δυστυχώς δυσοίωνο.
Έρχονται πολλές ιδέες. Είμαστε σε μια εποχή που δυστυχώς και το μέλλον της Σιάτιστας είναι αβέβαιο και χρειαζόμαστε ιδέες. Ή μάλλον την κεντρική ιδέα. Πρέπει να δούμε ποιος είναι ο στόχος μας πλέον και μέσα από ποια διαδρομή θα φτάσουμε σε αυτόν. Αλλά δεν χωράνε πλέον λάθη, γιατί θα είναι μοιραία. Πρέπει να επιμένουμε σε παλιούς στόχους που δυστυχώς τα νούμερα πλέον δεν βγαίνουν πια όπως λέμε;
Αυτή η ιδέα ήταν για να φτάσουμε σε έναν στόχο. Άλλος θα πει είναι κακή, άλλος καλή. Αλλά το ερώτημα για μένα είναι ένα.
Είναι αυτός ο στόχος μας;
Λάζαρος Γ. Κώτσικας
Πολιτικός Μηχανικός PhD