Παραμονή Πρωτοχρονιάς.
Η προσμονή και η προετοιμασία για να υποδεχτούμε την νέα χρονιά απομακρύνει από το μυαλό μας από ότι οτιδήποτε άλλο. Σήμερα όμως είναι μια επέτειος που αν ήταν άλλη μέρα, από τα ραδιόφωνα, την τηλεόραση, το διαδίκτυο θα γινόταν ένας υπερτονισμός της σημασίας της.
Την Τρίτη 31η Δεκεμβρίου 1790 εκδόθηκε στην Βιέννη από τους γιούς του Σιατιστινού Μάρκου Πούλιου, Γιώργο και Πούλιο (Πούπλιο) η πρώτη σωζόμενη ελληνική εφημερίδα, η «ΕΦΗΜΕΡΙΣ». Σήμερα γιορτάζει τα γενέθλια της η ελληνική δημοσιογραφία. Τα δύο αδέρφια είναι αυτοί που εκδώσαν στις 14 Μαρτίου 1791 και την Serbskija Novini, την πρώτη σερβική εφημερίδα.
Μια ιστορική άποψη από την Αικατερίνη Κουμαριανού «η έκδοση του φύλλου είχε απώτερο σκοπό την δημιουργία συσπειρώσεων για την εξυπηρέτηση του εθνικού σκοπού. Διαφορετικές ελληνικές κοινωνικές ομάδες ήρθανε σε επαφή, και με την συμβολή του Ρήγα Φεραίου οργανώθηκε ένα απελευθερωτικό κίνημα που έθεσε τις βάσεις και αποτέλεσε το ‘’προζύμι’’ της Φιλικής Εταιρείας».
Εδώ, διάβασαν οι Έλληνες την «Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη» που ψηφίστηκε από τους Γάλλους το 1789, έμαθαν οι Έλληνες για επιστημονικά επιτεύγματα όπως το πέταγμα του αερόστατου.
Ας σταθούμε λίγο περισσότερο στην προσφορά των Μαρκίδων στον αγώνα του Ρήγα, που ήταν η αιτία να ξεκινήσει η Επανάσταση τριάντα χρόνια νωρίτερα από την πρόβλεψη του Αδαμάντιου Κοραή.
Δυο παιδιά κοντά στα τριάντα, διέμεναν ασφάλεια και την άνεση της Βιέννης. Μπήκαν στον στόχο της Αυστριακής Αστυνομίας, μόνο με την έκδοση της «ΕΦΗΜΕΡΙΣ», ήταν το αγκάθι στην πλάτη της Υψηλής Πύλης. Δεν λογαριάζουν τους κινδύνους προσφέρουν το τυπογραφείο τους, στο Ρήγα Βελεστινλή. Από την εφημερίδα τους ενημερώνουν τους Έλληνες για την κυκλοφορία της Χάρτας και των βιβλίων του Ρήγα. Διαχωρίζονται το επαναστατικό υλικό. Γνωρίζουν ότι αν πιαστεί ο Ρήγας, σίγουρα θα είναι οι πρώτοι που θα συλληφθούν. Η ομολογία τους είναι τυπωμένη στην «ΕΦΗΜΕΡΙΣ». Προσφέρουν και σημαντικά χρηματικά ποσά στον Ρήγα. Ήταν άραγε στην κορυφή της ιεραρχίας της ομάδας του Ρήγα;
Στην Σιάτιστα, υπάρχει ο σταυρός που τοποθετήθηκε στον τάφο του παππού τους Μάρκου που πέθανε το 1755. Η Κοζάνη, στην Κοβεντάρειο Βιβλιοθήκη, που εγκαινίασε φέτος τη λειτουργία του νέου κτιρίου της, έχει μια μεγάλη τιμή και τύχη ταυτόχρονα. Ζηλευτή. Να φυλάει φύλλα της «ΕΦΗΜΕΡΙΣ», ένα αντίγραφο της Χάρτας (δεν τυπώθηκε από τους Μαρκίδες αλλά διακινήθηκε από αυτούς όπως προανέφερα) και κάτι μοναδικό. Έχει το Λεύκωμα του Ευγένιου Ραφαήλ Πόποβιτς. Σε αυτό έχει γράψει και υπογράψει με το χέρι του ο Πούπλιος Μαρκίδης Πούλιου.
«Τα πάντα εν τω κόσμω μάταια εισίν μια γαρ και μόνη αρετή αθάνατος υπάρχει.
Βιέννη 1796 Ιουλίου 2
Πούπλιος Μαρκίδης Πούλιου»
Πριν από λίγες μέρες, το Διοικητικό Συμβούλιο του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΜ-Θ αποφάσισε ότι στον Σταύρο Τζίμα θα δοθεί το Βραβείο «Μαρκίδες Πούλιου» για το έτος 2018. Θέλει μέσω αυτής της βράβευσης να αναγνωρίσει «την ένταση και τη συνέπεια με την οποία ο συνάδελφος υπηρετεί το ρεπορτάζ στο πεδίο των Βαλκανίων, μετατοπίζοντας τα όρια της δημοσιογραφικής έρευνας εγγύτερα στην Ιστορία». Το βραβείο δόθηκε πρώτη φορά το 2008.
Χρόνια Πολλά και Καλή Χρονιά
Λάζαρος Γ. Κώτσικας
Πολιτικός Μηχανικός, PhD
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου