Το 1853 ο Θεόδωρος Μανούσης είναι καθηγητής της Γενικής Ιστορίας στο νεοσύστατο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Στον Κωνσταντίνο Παπαρηγόπουλο ανατίθεται η συγγραφή του πρώτου σχολικού εγχειριδίου της ελληνικής ιστορίας. Ο "εθνικός μας ιστοριογράφος" είναι αυτός που θα συγγράψει την Ιστορία του Ελληνικού Έθνους.
Στην επιτροπή διδακτικών βιβλίων που θα αξιολογήσει το εγχειρίδιο του Κ. Παπαρηγόπουλου ήταν ο Θ. Μανούσης μαζί με άλλους λογίους όπως όπως ο Φ. Ιωάννου, ο Σ. Κουμανούδης, ο Κ. Ασώπιος, ο Θ. Φαρμακίδης, ο Θ. Μανούσης, ο Γ. Γεννάδιος κ.ά.
Το βιβλίο απορρίπτεται από την επιτροπή και το σκεπτικό της απόφασης αναλύεται στην έκθεση που συνέταξε ο Θ. Μανούσης.
"Συγκεκριμένα, ο Παπαρρηγόπουλος επικρίνεται για την υποβάθμιση της αρχαίας ελληνικής ιστορίας σε όφελος της νεότερης ιστορίας, δηλαδή της ιστορίας της Ελληνικής Επανάστασης. Πράγματι στο εν λόγω εγχειρίδιο η αρχαία ιστορία καλύπτει το 37,5% των σελίδων έναντι 54,5% των νεότερων χρόνων και 8% της μεσαιωνικής περιόδου. Ο Παπαρρηγόπουλος επικρίνεται επίσης επειδή έχει συμπεριλάβει στο βιβλίο του περιόδους που, σύμφωνα με τους κριτές, δεν αποτελούν μέρος της ελληνικής ιστορίας, όπως η ιστορία των ελληνιστικών κρατών και η βυζαντινή ιστορία.
Η μεγάλη αξία που αποδιδόταν στην κλασική Ελλάδα οδηγούσε πράγματι σε περιφρόνηση του Βυζαντίου, το οποίο ταυτιζόταν με την παρακμή και το πολιτισμικό σκότος. Η βυζαντινή ιστορία συνεπώς δεν εντασσόταν στην προγονική ιστορία ως τα μέσα του 19ου αιώνα και τη δημοσίευση των έργων του Σπ. Ζαμπέλιου αφενός και του Κ. Παπαρρηγόπουλου αφετέρου. Η απόρριψη της βυζαντινής ιστορίας, απόλυτα εναρμονισμένη με τη διαφωτιστική άποψη για τον Μεσαίωνα, δεν σήμαινε ότι αμφισβητούνταν η συνέχεια του ελληνικού έθνους. Η κυρίαρχη άποψη ήταν ότι το ελληνικό έθνος, μετά τη ρωμαϊκή κατάκτηση, ζούσε υπόδουλο σε διαφορετικούς δυνάστες ως την «αναγέννησή» του το 1821." [2]
Ο Θεόδωρος Μανούσης και ο Κωνσταντίνος Παπαρηγόπουλος ήταν οι πρωταγωνιστές στην πρώτη σύγκρουση για την συγγραφή του σχολικού βιβλίου για την ιστορία. Συγκρούσεις που συνεχίζονται και τώρα και δυστυχώς πάλι με την ίδια ένταση...
Στον Κωνσταντίνο Παπαρηγόπουλο ανατίθεται η συγγραφή του πρώτου σχολικού εγχειριδίου της ελληνικής ιστορίας. Ο "εθνικός μας ιστοριογράφος" είναι αυτός που θα συγγράψει την Ιστορία του Ελληνικού Έθνους.
 |
| Η προτομή του Θ, Μανούση στο πάρκο του Αγίου Δημητρίου στη Σιάτιστα |
Στην επιτροπή διδακτικών βιβλίων που θα αξιολογήσει το εγχειρίδιο του Κ. Παπαρηγόπουλου ήταν ο Θ. Μανούσης μαζί με άλλους λογίους όπως όπως ο Φ. Ιωάννου, ο Σ. Κουμανούδης, ο Κ. Ασώπιος, ο Θ. Φαρμακίδης, ο Θ. Μανούσης, ο Γ. Γεννάδιος κ.ά.
Το βιβλίο απορρίπτεται από την επιτροπή και το σκεπτικό της απόφασης αναλύεται στην έκθεση που συνέταξε ο Θ. Μανούσης.
 |
| O Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος (1815 – 1891) |
Η μεγάλη αξία που αποδιδόταν στην κλασική Ελλάδα οδηγούσε πράγματι σε περιφρόνηση του Βυζαντίου, το οποίο ταυτιζόταν με την παρακμή και το πολιτισμικό σκότος. Η βυζαντινή ιστορία συνεπώς δεν εντασσόταν στην προγονική ιστορία ως τα μέσα του 19ου αιώνα και τη δημοσίευση των έργων του Σπ. Ζαμπέλιου αφενός και του Κ. Παπαρρηγόπουλου αφετέρου. Η απόρριψη της βυζαντινής ιστορίας, απόλυτα εναρμονισμένη με τη διαφωτιστική άποψη για τον Μεσαίωνα, δεν σήμαινε ότι αμφισβητούνταν η συνέχεια του ελληνικού έθνους. Η κυρίαρχη άποψη ήταν ότι το ελληνικό έθνος, μετά τη ρωμαϊκή κατάκτηση, ζούσε υπόδουλο σε διαφορετικούς δυνάστες ως την «αναγέννησή» του το 1821." [2]
Ο Θεόδωρος Μανούσης και ο Κωνσταντίνος Παπαρηγόπουλος ήταν οι πρωταγωνιστές στην πρώτη σύγκρουση για την συγγραφή του σχολικού βιβλίου για την ιστορία. Συγκρούσεις που συνεχίζονται και τώρα και δυστυχώς πάλι με την ίδια ένταση...
ΠΗΓΕΣ
- Ο ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΜΑΝΟΥΣΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, Ιουλία Πεντάζου, Περιοδικό ΜΝΗΜΩΝ, Εταιρία Μελέτης Νέου Ελληνισμού, Τόμος 17, 1995, σελ 69-106.
- Το παρελθόν της σχολικής Ιστορίας, Κουλούρη Χριστίνα, Εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου