Νικόλαος Κασομούλης, Γεώργιος Α.Μέγας, ως πότε άλλοι θα αξιοποιούν την φήμη των παιδιών της Σιάτιστας;

Μια από τις ενασχολήσεις στο μεγαλύτερο μέρος του ελεύθερου χρόνου μου αποτελούσε (και αποτελεί) η ανάγνωση της ελληνικής ιστορίας. Η επανάσταση του 1821 που είναι η περίοδος της ελληνικής ιστορίας που έχει αναδείξει τις περισσότερες ηρωικές μορφές με ενθουσίαζε πάντα.

Μια από αυτές τις μορφές είναι και αυτή του Νικόλαου Κασομούλη για τρεις λόγους. Επειδή παραβρέθηκε σε πολλές στιγμές της εθνεγερσίας, επειδή έγραψε τις αναμνήσεις του στα «Στρατιωτικά Ενθυμήματα» και το σημαντικότερο η καταγωγή του. Σε όσα βιβλία διάβαζα δηλωνόταν ότι ήταν από την Κοζάνη! Δεν μπορούσα να μη ζηλέψω την Κοζάνη για αυτό.

Τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Ο Νικόλαος Κασομούλης είναι Σιατιστινός, αφού ο ίδιος ομολογεί πως η Σιάτιστα είναι η πατρίδα του. Παρ’ όλες τις πικρίες που ένιωσε από την κακία και την απληστία με την οποία φέρθηκαν στην οικογένεια του, μερικοί ευτυχώς, Σιατιστινοί δημογέροντες. Αυτή είναι μια ιστορία όμως που θα μας απασχολήσει αργότερα.

Στα ενθυμήματα του διαβάζουμε:

«Τέλος το εσπέρας έφθασα εις την Σιάτισταν, εις την μητέραν μου, εις τας αδελφάς μου, εις τους πατριώτας μου, εις τους συμμαθητάς μου και διδασκάλους μου, αφού δέκα χρόνους δε είχαν με ιδεί.»

Τα γεγονότα αυτά συνέβησαν τον Απρίλιο του 1821. Ο Κασομούλης αναφέρει τους Σιατιστινούς πατριώτας,  έχει μάθει στην Σιάτιστα να γράφει και να διαβάζει, ώστε να είναι σε θέση στο μέλλον, να γράψει τα απομνημονεύματα του.

Είναι γεγονός ότι στην Σιάτιστα προτομή του Κασομούλη δεν υπάρχει, ούτε κάποια μεγάλη εκδήλωση έγινε εδώ για να τιμηθεί ο Μακεδόνας ήρωας. Απλά δόθηκε το όνομα του σε έναν από τους δρόμους της πόλης μας. Άγαλμα υπάρχει στην Στυλίδα που πέθανε και στην Θεσσαλονίκη. Η Κοζάνη αξιοποιεί πολλές φορές την τεράστια του προσωπικότητα του χωρίς να αποκρύβει την καταγωγή του.

Αλλά αυτό όμως δεν συμβαίνει μόνο με τον Νικόλαο Κασομούλη!

Όσοι αναζητήσουν πληροφορίες για τον λαογράφο Γεώργιο Α. Μέγα θα διαβάσουν για τον μεγάλο Θρακιώτη Γεώργιο Μέγα. Έχω εντοπίσει και σοβαρή αναφορά στην οποία γράφεται μεταξύ άλλων ότι η οικογένεια του μετανάστευσε στην Σιάτιστα!!!!! Ο πατέρας Αναστάσιος Μέγας βρέθηκε στην Μεσημβρία για να διδάξει ως δάσκαλος. Δεν μεταναστεύουμε αλλά επιστρέφουμε στην πατρίδα μας.

Θρακιώτης λοιπόν ο Γεώργιος Μέγας. Να συνεχίσω με τον «Καστοριανό» αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχο.

Σε κανέναν επισκέπτη της Σιάτιστας δεν του κινείται καν η υποψία ότι ο αγωνιστής του 21 Νικόλαος Κασομούλης, ο λαογράφος Γεώργιος Μέγας, ο αρχιτέκτων  Αριστοτέλης Ζάχος, η ζωγράφος Θάλεια Φλωρά – Καραβία, ο κλασσικός συνθέτης Χαρίλαος Περπέσσας ένιωθαν πατρίδα τους της Σιάτιστα.

Για να μην παρεξηγηθώ εκδηλώσεις που προέκυψαν από την πρωτοβουλία Σιατιστινών και υποστηρίχθηκαν από τον δήμο έγιναν, αλλά εγώ δεν εννοώ κάτι τέτοιο.

Εγώ αναφέρομαι σε δράσεις που η εμβέλεια τους θα ξεπερνά τα στενά όρια της πόλης μας και οι οποίες θα τιμούνε αυτές τις τεράστιες προσωπικότητες, θα προβάλλουν το έργο τους. Δράσεις με τις οποίες θα γίνεται «κτήμα» πολλών, η παραδοχή ότι στην Σιάτιστα δεν δημιουργήθηκαν απλά και μόνο οι προϋποθέσεις για την κατασκευή των αρχοντικών με σκοπό την επίδειξη του πλούτου που απέκτησαν οι Σιατιστινοί πραματευτάδες από το εμπόριο τους στην δύση. Οι Σιατιστινοί πραματευτάδες εξαιτίας των επιρροών που είχαν από τον δυτικό πολιτισμό, με τον πλούτο τους, κτίστηκαν τα σχολεία, ήρθαν μεγάλοι δάσκαλοι, δημιουργήθηκε μια πλούσια βιβλιοθήκη,  στήθηκαν και οι βάσεις για να ξεπηδήσουν μεγάλες προσωπικότητες.

Λάζαρος Γ. Κώτσικας
Πολιτικός Μηχανικός, PhD
lkotsikas@gmail.com