Η Σιάτιστα ανάμεσα στα άλλα έχει την μεγάλη τιμή να είναι η πόλη από την οποία προέρχονται και οι εξής τρεις σημαντικές προσωπικότητες. Τρεις αρχιτέκτονες μηχανικοί.
Αριστοτέλης Ζάχος (1871-1939)
«Υπήρξε δεσπόζουσα μορφή της ελληνικής αρχιτεκτονικής των ετών 1908-1940, αλλά και νεωτεριστής δημιουργός ευρωπαϊκού διαμετρήματος. Όμως, παρά την ευρύτατη αναγνώρισή του στα χρόνια του Μεσοπολέμου, δεν έχει πάρει ακόμη τη θέση που του αξίζει στην αρχιτεκτονική ιστορία της χώρας του και της Ευρώπης (παραθέτω το σχόλιο της Ελένη Φεσσά-Εμμανουήλ, Ιστορικός Αρχιτεκτονικής, Ομότιμης Καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Αθηνών)». Ο επιβλητικός Άγιος Δημήτριος, μας θυμίζει την μεγάλη αυτή την προσωπικότητα, κάθε φορά που τον αντικρίζουμε.
Νικόλαος Ζάχος (1875-1941)
Ξάδερφος του Αριστοτέλη. Γεννήθηκε στο Βόλο. Αν και η φήμη του ίσως επισκιάζεται από τον Αριστοτέλη το έργο του είναι αρκετά σημαντικό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα. Η Ελληνική Φοιτητική Εστία στη Διεθνή Πανεπιστημιούπολη του Παρισιού.
Εμμανουήλ Μάλαμας (1887-1974)
Γεννήθηκε στην Σιάτιστα και σπούδασε στην Κωνσταντινούπολη, αρχιτέκτονας και πολιτικός μηχανικός. Ανέλαβε την επίβλεψη της κατασκευής του Αγίου Δημητρίου και του Αγίου Νικολάου, του Τσιστοπουλείου και του Κουκουλιδείου. Αλλά και την επίβλεψη της κατασκευής της Παραλιακής Λεωφόρου της Θεσσαλονίκης.
Τα τρία ονόματα αυτά και ιδίως του πρώτου είναι από τα πολλά με τα οποία αναπολούμε την αίγλη της Σιάτιστας. Θα ήταν λογικό να προσπαθούμε να αναζητούμε ευκαιρία να υπενθυμίζουμε, να κάνουμε γνωστό ότι ακμή της Σιάτιστας είναι ο λόγος ύπαρξης του Νικόλαου Ζάχου, του Εμμανουήλ Μάλαμα, του πρωτοπόρου Αριστοτέλη Ζάχου.
Πως θα φαινόταν ως ιδέα να είχε προκηρυχθεί ένα αρχιτεκτονικός διαγωνισμός που το βραβείο θα είχε το όνομα του Αριστοτέλη Ζάχου; Με αντικείμενο την ανάπλαση της πλατείας που είχε φωτογραφήσει ο ίδιος ο Αριστοτέλης στον Μεσοπόλεμο. Πόσο, άραγε, μεγάλο δέλεαρ θα ήταν αυτό το βραβείο για τους διαγωνιζόμενους.
Η Σιάτιστα για την ακρίβεια δεν έχει διοργανώσει ούτε έναν αρχιτεκτονικό διαγωνισμό. Ένας παραδοσιακός οικισμός.
Αν μάλιστα συνδυαζόταν η απονομή του βραβείου, με την διοργάνωση μια ημερίδας για αυτούς τους τρεις, στην οποία δεν θα δυσκολευόμασταν καθόλου να βρούμε ομιλητές, δεν θα ήταν και αυτό θαυμάσια ιδέα;. Ποιος δεν θα ήθελε άραγε να μιλήσει για τον Αριστοτέλη Ζάχο; Από τα Γιάννενα, από τον Βόλο, από τις Πολυτεχνικές Σχολές.
Τελικά μήπως χάθηκε αυτή η ευκαιρία;
Σιάτιστα, 17 Μαΐου 2018
Λάζαρος Γ. Κώτσικας
Πολιτικός Μηχανικός
Αριστοτέλης Ζάχος (1871-1939)
«Υπήρξε δεσπόζουσα μορφή της ελληνικής αρχιτεκτονικής των ετών 1908-1940, αλλά και νεωτεριστής δημιουργός ευρωπαϊκού διαμετρήματος. Όμως, παρά την ευρύτατη αναγνώρισή του στα χρόνια του Μεσοπολέμου, δεν έχει πάρει ακόμη τη θέση που του αξίζει στην αρχιτεκτονική ιστορία της χώρας του και της Ευρώπης (παραθέτω το σχόλιο της Ελένη Φεσσά-Εμμανουήλ, Ιστορικός Αρχιτεκτονικής, Ομότιμης Καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Αθηνών)». Ο επιβλητικός Άγιος Δημήτριος, μας θυμίζει την μεγάλη αυτή την προσωπικότητα, κάθε φορά που τον αντικρίζουμε.
Νικόλαος Ζάχος (1875-1941)
Ξάδερφος του Αριστοτέλη. Γεννήθηκε στο Βόλο. Αν και η φήμη του ίσως επισκιάζεται από τον Αριστοτέλη το έργο του είναι αρκετά σημαντικό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα. Η Ελληνική Φοιτητική Εστία στη Διεθνή Πανεπιστημιούπολη του Παρισιού.
Εμμανουήλ Μάλαμας (1887-1974)
Γεννήθηκε στην Σιάτιστα και σπούδασε στην Κωνσταντινούπολη, αρχιτέκτονας και πολιτικός μηχανικός. Ανέλαβε την επίβλεψη της κατασκευής του Αγίου Δημητρίου και του Αγίου Νικολάου, του Τσιστοπουλείου και του Κουκουλιδείου. Αλλά και την επίβλεψη της κατασκευής της Παραλιακής Λεωφόρου της Θεσσαλονίκης.
Τα τρία ονόματα αυτά και ιδίως του πρώτου είναι από τα πολλά με τα οποία αναπολούμε την αίγλη της Σιάτιστας. Θα ήταν λογικό να προσπαθούμε να αναζητούμε ευκαιρία να υπενθυμίζουμε, να κάνουμε γνωστό ότι ακμή της Σιάτιστας είναι ο λόγος ύπαρξης του Νικόλαου Ζάχου, του Εμμανουήλ Μάλαμα, του πρωτοπόρου Αριστοτέλη Ζάχου.
Πως θα φαινόταν ως ιδέα να είχε προκηρυχθεί ένα αρχιτεκτονικός διαγωνισμός που το βραβείο θα είχε το όνομα του Αριστοτέλη Ζάχου; Με αντικείμενο την ανάπλαση της πλατείας που είχε φωτογραφήσει ο ίδιος ο Αριστοτέλης στον Μεσοπόλεμο. Πόσο, άραγε, μεγάλο δέλεαρ θα ήταν αυτό το βραβείο για τους διαγωνιζόμενους.
Η Σιάτιστα για την ακρίβεια δεν έχει διοργανώσει ούτε έναν αρχιτεκτονικό διαγωνισμό. Ένας παραδοσιακός οικισμός.
Αν μάλιστα συνδυαζόταν η απονομή του βραβείου, με την διοργάνωση μια ημερίδας για αυτούς τους τρεις, στην οποία δεν θα δυσκολευόμασταν καθόλου να βρούμε ομιλητές, δεν θα ήταν και αυτό θαυμάσια ιδέα;. Ποιος δεν θα ήθελε άραγε να μιλήσει για τον Αριστοτέλη Ζάχο; Από τα Γιάννενα, από τον Βόλο, από τις Πολυτεχνικές Σχολές.
Τελικά μήπως χάθηκε αυτή η ευκαιρία;
Σιάτιστα, 17 Μαΐου 2018
Λάζαρος Γ. Κώτσικας
Πολιτικός Μηχανικός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου