Χαρίλαος Περπέσσας, ο κλασσικός μουσικοσυνθέτης, ο τραυματίας των Δεκεμβριανών

Η 3η Δεκεμβρίου 1944 ήταν η απαρχή των Δεκεμβριανών με τα οποία άνοιξε η αυλαία του εμφυλίου πολέμου. Ένα ιστορικό γεγονός που αντί να αποτελεί μάθημα για εμάς, το επικαλούνται (με νοσταλγία ίσως) πολιτικές παρατάξεις στην απέλπιδα προσπάθεια τους να επιβιώσουν στο πολιτικό στερέωμα. Στις πολεμικές συγκρούσεις που διεξήχθησαν στην πόλη της Αθήνας, τον χειμώνα του 44, πρωταγωνιστές ήταν τα ένοπλα σώματα του ΕΑΜ από την μία πλευρά, των συνασπισμένων δυνάμεων της ελληνικής χωροφυλακής, της ηρωικής ταξιαρχίας του Ρίμινι και των Βρετανικών Δυνάμεων από την άλλη. Συγκρούσεις, που αν δεν επικρατούσε λογική των ψυχρεμοτέρων, θα μπορούσαν να είχαν θύμα ακόμα και τον ίδιο τον Βρετανό Πρωθυπουργό Ουίνστον Τσόρτσιλ που επισκέφθηκε την Αθήνα τα Χριστούγεννα του 1944.

Ο μουσικοσυνθέτης Ιάννης Ξενάκης που συμμετείχε στο ένοπλο σώμα "Λόρδος Βύρων" που πολεμούσε στο πλευρό του ΕΑΜ, τραυματίστηκε σοβαρά στο πρόσωπο και μεταφέρθηκε στην Γαλλία για νοσηλεία. Ένας από τους τραυματίες της περιόδου εκείνης ήταν και ένας άλλος μουσικοσυνθέτης, ο Χαρίλαος Περπέσσας.

Ο κλασσικός μουσικοσυνθέτης Χαρίλαος Περπέσσας γεννήθηκε 10 Μαΐου 1907 στην Λειψία. Η οικογένειά του ήταν εκεί εγκατεστημένη, λόγω των εμπορικών δραστηριοτήτων του Κωνσταντίνου Περπέσσα, πατέρα του Χαρίλαου. Μητέρα του ήταν η Αγνή Μουσταφά. Αμφότεροι μετανάστευσαν στην Λειψία από την Σιάτιστα. Ο Χαρίλαος έμαθε πολύ καλά ελληνικά χάρις τον λατινιστή Χρίστο Καπνουκάγια.

Η κυριαρχία του ναζισμού στην Γερμανία ήταν ένας από τους κύριους λόγους που ο Χαρίλαος Περπέσσας, το 1934, επέστρεψε στην Ελλάδα. Εγκαταστάθηκε στην Αθήνα.

Για τον τραυματισμό του από ότι διάβασα σε μια από τις ηλεκτρονικές πηγές (https://archive.is/pu3EC) θρυλούνται πολλά όπως και για την δράση του στην περίοδο της Κατοχής.

Συμφωνούν οι περισσότεροι, ότι ο Χαρίλαος Περπέσσας, παραβίασε την απαγόρευση της κυκλοφορίας που είχε επιβληθεί και συνελήφθη από αγγλική περίπολο. Με φορτηγό ξεκίνησε η μεταφορά του στα κρατητήρια. Στην προσπάθειά του να ξεφύγει πηδώντας από το φορτηγό τραυματίστηκε σοβαρά από πυροβολισμό ενός στρατιώτη. Άλλοι ισχυρίζονται από όλμο. Προσωπικά πιστεύω πως αν τραυματίστηκε από όλμο μάλλον πρέπει να αναζητήσουμε σε άλλους λόγους τον τραυματισμό του. Μήπως είχε ενεργή συμμετοχή στις μάχες; Το βέβαιο είναι, πως τα Δεκεμβριανά άφησαν μια αναπηρία στον Περπέσσα, αφού έχασε τελικά το αριστερό του χέρι.

Ο Χαρίλαος Περπέσσας, από τα μέχρι στιγμής στοιχεία που μου έστειλαν η Καλλιόπη Μπόντα και η Ουρανία Μπέντα - Τσαβλαχοπούλου και τα οποία συνέλεξαν από τους συγγενείς του που επισκέφτηκαν την Ελλάδα και την Σιάτιστα, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ήταν μια ιδιόμορφη προσωπικότητα. Ιδιομορφία που δυστυχώς δεν του επέτρεψε να αφήσει μεγάλο έργο.

Θεωρώ ότι θα μπορούσε να είναι μεγάλο το έργο του γιατί το ταλέντο του αποτέλεσε αντικείμενο θαυμασμού του Νικόλαου Σκαλκώτα και του Δημήτριου Μητρόπουλου με τους οποίους συνδέθηκε και φιλικά. Μάλιστα, ο Δημήτριος Μητρόπουλος με την Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης παρουσίασε το έργο του Σιατιστινού μουσικοσυνθέτη στο αμερικανικό κοινό, γεγονός που δεν πρέπει να περάσει καθόλου απαρατήρητο.